Rada Miejska w Zakroczymiu
10.03.201516:20
Tak postanowił Bolesław Śmiały
Z analizy dostępnych dokumentów wynika, że Zakroczym powinien w tym roku obchodzić 950 lat swojego istnienia.
W "Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" (tom IV), o Zakroczymiu napisano – "w dokumentach z XII wieku Zacroczin, miasto na prawym brzegu Wisły, znacznie tu wzniesionym ponad poziom rzeki. Akt uposażenia klasztoru w Mogilnie wymienia Zakroczym w liczbie grodów obowiązujących do opłat i danin na rzecz klasztoru /1065/".
Dr Stefan Przewalski w książce "Zakroczym, przyszłość i zabytki" pisze: "Pierwszy dokument, na jaki się powołują historycy Zakroczymia, jest to akt Bolesława Śmiałego z 1065 roku, uposażający Benedyktynów z Mogilna".
Z kolei ks. Osiecki w "Pamiętniku religijno-moralnym" z 1655 roku uważa, że jakkolwiek "czasu założenia miasta Zakroczymia wyśledzić nie można", to "początek jego istnienia pewno jeszcze przedchrześcijańskich sięga czasów".
Dużo światła na dzieje grodu rzuca wspomniany już akt Bolesława Śmiałego, którego tekst można znaleźć w "Kodeksie Dyplomatycznym Mazowieckim" wydanym przez J. K. Kochanowskiego w 1919 roku. Oto jego fragmenty:
"W imię świętej i niepodzielnej Trójcy amen. (...) ja Bolesław, (...) gdy przejdę /próg śmierci/ (...), nadaję ze wszystkiego, co do mnie należy, kościołowi mogileńskiemu świętego Jana Ewangelisty przeprawy wszystkie na Wiśle od Kamienia aż do morza, przeprawy na Wkrze, (...) oraz całego Mazowsza dziewiąte targowe, dziewiąty denar, (...) dziewiątego wieprza. I te są nazwy grodów (...) Zakroczym (...) Ciechanów, (...), Nasielsk ......".
W 1965 roku 25 – 26 października, obchodzono 900-lecie Zakroczymia. Odbyła się wówczas sesja naukowa, podczas której wygłoszono referaty poświęcone dziejom Zakroczymia jako najstarszego grodu na Mazowszu.
18 maja 2005 roku obchodzono 940 lat istnienia grodu. Podczas sesji naukowej ks. prof. Michał Marian Grzybowski, mówił: "jest bardzo prawdopodobne, że wymieniony po raz pierwszy w 1065 roku Zakroczym posiadał kaplicę grodową ufundowaną w XI wieku, która nosiła wezwanie św. Wawrzyńca".
Najnowsze badania Z. Skrocha wykazują, że układ osadniczy doliny Wisły w jej prawie południowym biegu dla okolic aż po Zakroczym, pozwalał na zasiedlenie obszaru już w X wieku i pierwszej połowie XI wieku.
Z kolei praca magisterska "Zakroczym w średniowieczu" (autor Maja Kosińska) potwierdza, że "najstarszy dokument świadczący o Zakroczymiu pochodzi z 1065 roku, w którym Zakroczym jako jeden z grodów został zobowiązany do opłat i danin na rzecz klasztoru benedyktyńskiego w Mogilnie. Akt ten wydał Bolesław Śmiały z zastrzeżeniem by świadczenia ponoszone na rzecz klasztoru nie stanowiły uszczerbku dla miejscowego kościoła parafialnego".
900-lecie Zakroczymia obchodzono z wielką pompą, 940-lecie o wiele skromniej, a jakie będzie 950-lecie? Powinniśmy godnie upamiętnić ten jubileusz, ponieważ mówi on o losach grodu, który przez wieki stał się miastem o wspaniałej, ale i bolesnej historii. Jako mieszkańcy Zakroczymia powinniśmy być dumni, że nasze miasto było stolicą Ziemi Zakroczymskiej już w 1374 roku. Pamiętamy, że to tu obradował Sejm, Senat i Rząd w 1831 roku, to tu walczono do ostatniej kropli krwi w 1939 roku i to właśnie tu zrodziła się najwspanialsza idea "Rodziny Zakroczymskiej".
Na zakończenie przytoczę słowa profesora P. Jaroszyńskiego: "uczmy się historii dokładnie i ze zrozumieniem, abyśmy wiedzieli, co próbuje się nam odebrać i abyśmy nie pozwolili sobie odebrać tożsamości, na którą składa się przede wszystkim jakże drogocenna pamięć".
Kazimierz Szczerbatko
Jeśli chcesz otrzymywać
informacje z naszej strony za
pośrednictwem e-maila zapisz się
na biuletyn informacyjny Zapisz się na biuletyn informacyjny