HISTORIA W SŁUŻBIE PROMOCJI MIASTA ! - JADWIGI SIEDLECKIEJ-SIWUDY TWÓRCY CENTRUM SPOTKAŃ SZLAKÓW KULTUROWYCH. INFORMACJA REDAKTORA DANIELA SUKNIEWICZA TWÓRCY SZLAKU KSIĄŻĄT MAZOWIECKICH O PLANOWANEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ

19.04.201308:47

Historia w służbie promocji miasta! Jak najbardziej! Najtrwalszym bowiem zabytkiem, który przetrwał do naszych czasów, jest sieć wytyczonych już w starożytności szlaków komunikacyjnych. A tu Zakroczym pełnił rolę szczególną. Droga wodna i drogi lądowe tu się spotykały. Handlarze bursztynem, słowiańskimi niewolnikami, drużyny wojskowe z Rusi, wzywane na pomoc przez spokrewnionych książąt mazowieckich, narody w swej wędrówce znad Bałtyku nad Morze Czarne, poselstwa do Nowogrodu, Rygi, Kijowa, krajów niemieckich i śródziemnomorskich korzystały w swej wędrówce z połozonego w strategicznym miejscu grodu w Zakroczymiu. Takich centrów komunikacyjnych było w początkach państwa polskiego kilka (Gniezno, Wrocław, Kraków). O roli zakroczymskiego centrum komunikacyjnego (i zapewne sakralnego) świadczy dokument mogileński z 1065 r., wymieniający Zakroczym razem z Wizną, położoną przy szlaku wiodącym na tereny zamieszkałe przez plemiona pruskie, jaćwieskie, litewskie i ruskie.
Dlatego w gronie sympatyków Zakroczymia powstał pomysł utworzenia własnie w tym mieście centrum spotkań szlaków kulturowych (tak nazywa je teraz Rada Europy) i zorganizowania konferencji naukowej. Odpowiadając na wezwanie papieża Jana Pawła II z Santiago de Compostella o sięganie do korzeni naszego kontynentu, rozpoczął się w Europie okres reaktywowania starych szlaków komunikacyjnych.
Możliwości promocji miasta wynikające z jego położenia i historii przywiodły do Zakroczymia w dniu 18 kwietnia twórców Szlaku Książąt Mazowieckich, Mazowieckiego Szlaku Św. Jakuba. Pan Daniel Sukniewicz, panie Regina Madej i Beata Mizerska, Jadwiga Siedlecka-Siwuda, pomysłodawca centrum spotkań szlaków kulturowych, ksiądz Tadeusz Jaworski z Błonia, Marek Jakuczek oraz przedstawiciele Urzędu Gminy w Zakroczymiu z Panem Burmistrzem Henrykiem Ruszczykiem i Kazimierzem Szczerbatko dyskutowali nad sposobami skutecznej promocji miasta i organizacji wynikających z tego zadań, jak np. zaplanowanany 3 maja br. z Zakroczymia kolejny etap pielgrzymowania Mazowieckim Szlakiem Św. Jakuba.

II Konferencja naukowa na Szlaku Książąt Mazowieckich

Jesienią tego roku planowane jest zorganizowanie w Zakroczymiu konferencji naukowej. Konferencja byłaby kontynuacja zeszłorocznej spotkania, które odbyło się podczas 1. Turnieju miast na Szlaku Książąt Mazowieckich (15 czerwca 2012 w Łomży), a jednocześnie pokazywałaby miejsce Zakroczymia na europejskich szlakach kulturowych i tematycznych szlakach turystycznych projektowanych obecnie na Mazowszu. W bieżącym roku Turniej Miast odbędzie się we wrześniu w Sannikach, która to miejscowość zwyciężyła w zeszłorocznej rywalizacji i aż do zakończenia tegorocznej edycji turnieju dzierżyć będzie honorowy tytuł Stolicy Księstwa Mazowieckiego. Konferencja natomiast - jako osobne, całodzienne przedsięwzięcie - dzięki uprzejmości Burmistrza Zakroczymia - odbyłaby się właśnie w tym mieście.

Zakroczym leży na przecięciu istniejących w starożytności i w średniowieczu tras, którymi wędrowano ze wschodu ku zachodni i z południa ku północy (jak szlak pontyjski czy Trakt Zakroczymski) i gdzie zapewne (to już w średniowieczu) dziękowano Matce Boskiej za udaną podróż i powierzano jej opiece kolejne etapy podróży. Zakroczym leży też w miejscu, gdzie łączą się i przecinają współcześnie wytyczane szlaki tematyczne turystyczne (jak Szlak Książąt Mazowieckich, Szlak Witolda, Mazowiecka Droga św. Jakuba).

Położenie Zakroczymia predestynuje go do pełnienia roli centrum spajającego te szlaki i informującego o ich przebiegu turystów (stąd pomysł stworzenia w mieście centrum spotkań szlaków kulturowych), a także do pokazywania Mazowsza jakim było niegdyś. Szlaki kulturowe, które odtwarzają dawne trasy przemierzane przez wędrowców, jak i nowo wytyczane na Mazowszu tematyczne szlaki turystyczne nawiązują  bowiem do dziedzictwa kulturowego regionu, które często spoczywa... pod ziemią.

Zakroczym jest tego właśnie najlepszym przykładem. Licząca prawie 1000 lat miejscowość była miejscem, gdzie wędrowcy przeprawiali się przez Wisłę, gdzie znajdowały się ważne obiekty obronne - gród oraz zamek. W czasach świetności w Zakroczymiu istniało ponad 250 domów, w mieście pracowało ponad 200 rzemieślników, z czego 70 należało do cechu piwowarów. Zakroczym słynął z doskonałego piwa, wyrobów garncarskich i handlu solą. Był też ważnym ośrodkiem życia politycznego - miejscem sejmików i zjazdów mazowieckich, na których uchwalano statuty i podwaliny praw.

Po czasach świetności pozostały w Zakroczymiu zabytki, ale są one tylko szczytem góry lodowej. Dziś po wielu budowlach, w których decydowano o losach miasta, księstwa mazowieckiego, gdzie tworzono plany wzrostu potęgi całej dzielnicy czy też ucztowano po sejmikach, zjazdach czy polowaniach pozostały ślad na powierzchni ziemi zaginął lub pozostały jedynie często trudno dostępne i niewidoczne dla laika ruiny. Pozostały też tajemnicze przekazy, zagadkowe historie oraz legendy.

Celem konferencji naukowej na Szlaku Książąt Mazowieckich, która odbyłaby się w Centrum Spotkań Szlaków Kulturowych byłoby więc pokazanie tego co niegdyś dumnie wznosiło się na mazowieckiej ziemi, a czego relikty odnajdują dziś archeolodzy pod ziemią. Opowieść o dawnej świetności mazowieckich miast i miasteczek, o szlakach którymi wędrowano niegdyś i które są obecnie reaktywowane a także o pomysłach jak można odtwarzać dziedzictwo minionych wieków, by jak najlepiej mogło służyć społecznościom lokalnym i podążającym szlakami turystycznymi turystom.
 

Daniel Sukniewicz